بودجه خزش (Crawl Budget) چیست؟ + راه های بهینه سازی آن

تصور کنید گوگل روزانه فقط ۵۰ بار به وب‌سایت شما مراجعه کند؛ در این شرایط ترجیح می‌دهید زمان خزیدن خود را صرف صفحات دسته‌بندی شما کند یا مطالب قدیمی وبلاگ؟ براساس آمار رسمی گوگل، وب‌سایت‌هایی که بهینه‌سازی بودجه خزیدن را به‌درستی انجام می‌دهند، تا ۴۰ درصد سریع‌تر در نتایج گوگل ایندکس می‌شوند. اکنون پرسش اصلی این است: چگونه می‌توان بدون افزایش محتوای جدید یا صرف هزینه اضافی، ربات‌های گوگل را دقیقا به همان صفحاتی هدایت کرد که برای ما ارزشمند هستند؟

در این مقاله برخلاف رویکردهای کلیشه‌ای خواهیم گفت بودجه خزش چیست و به سراغ راهکارهایی می‌رویم که واقعا موثرند؛ با مثال‌های کاربردی و نکاتی که حتی متخصصان حرفه‌ای سئو نیز گاه از آن‌ها غافل می‌مانند. همراه ما باشید.

بودجه خزش (Crawl Budget) چیست؟ سهمیه خزش روزانه گوگل

بودجه خزش (Crawl Budget) به تعداد صفحاتی گفته می‌شود که ربات‌های گوگل (Googlebot) در یک بازه زمانی مشخص، حاضرند از سایت شما بازدید و آن‌ها را بررسی کنند. این بودجه محدود است و اگر به‌درستی مدیریت نشود، ممکن است برخی از صفحات مهم شما توسط گوگل دیده نشده و در نتایج جست‌وجو نمایش داده نشوند.

به این مثال توجه کنید: فرض می‌کنیم وب‌سایت فروشگاهی شما ۲۰٬۰۰۰ صفحه دارد، ولی بودجه خزش روزانه‌تان ۵۰۰ صفحه است. اگر ساختار سایت نامناسب باشد و تعداد بالایی صفحه بی‌ارزش (مثل فیلترهای تکراری یا صفحه‌های بدون محتوا) وجود داشته باشد، گوگل بیشتر بودجه‌اش را صرف این صفحات کم‌اهمیت می‌کند. در نتیجه، ممکن است صفحات کلیدی مثل دسته‌بندی‌های اصلی یا محصولاتی با نرخ تبدیل بالا، دیرتر ایندکس شوند یا اصلا دیده نشوند.

پس مدیریت بودجه خزش به‌معنی هدایت گوگل به صفحات ارزشمند و جلوگیری از هدر رفت خزیدن روی صفحات بی‌اثر است.

۷ راهکار اصلی برای بهینه‌سازی Crawl Budget و افزایش کارایی خزیدن

طبق گزارش Google Search Central، بودجه خزش هر سایت متناسب با «ظرفیت سرور» و «تقاضای خزش» تعیین می‌شود. اگر سایت شما صفحات فراوانی دارد اما بخش‌های بالایی از آن‌ها ایندکس نمی‌شوند، احتمالا بخشی از کرال باجت‌تان در مسیرهای نادرست مصرف می‌شود. راهکارهای زیر دقیقا برای همین مسئله‌اند.

۱. استفاده بهینه از فایل robots.txt؛ کنترل دسترسی خزنده‌ها برای بهینه‌سازی منابع سایت

فایل robots.txt اولین جایی است که گوگل قبل از خزش به‌ این فایل مراجعه می‌کند. با تنظیم دقیق این فایل می‌تونید جلوی خزش صفحات کم‌ارزش مثل صفحه‌های فیلتر، پنل کاربران یا سبد خرید را بگیرید تا بودجه خزش سایت صرف صفحات کلیدی و مفید بشود.

اگر یک فروشگاه آنلاین دارید، ممکن است هزاران صفحه برای ترکیب فیلترهای مختلف ایجاد شود. با این دستور در روبوتس تی‌اکس‌تی، از خزش اون‌ها جلوگیری می‌کنید:

Disallow: /filter/

استفاده هوشمندانه از robots.txt باعث افزایش نرخ ایندکس صفحات مفید و کاهش خزش صفحات زائد می‌شود.

۲. نقشه سایت XML؛ راهنمایی دقیق گوگل به مهم‌ترین صفحات سایت

نقشه سایت XML فهرستی از صفحات ارزشمند سایت است که به گوگل کمک می‌کند تا بداند کدام صفحات را بررسی و ایندکس کند.

اگر دسته‌بندی‌ محصولات، بلاگ‌پست‌های مهم یا صفحات فرود کلیدی دارید، حتما آن‌ها را در فایل sitemap.xml قرار دهید و از طریق Google Search Console ثبت کنید.

مزایای استفاده از نقشه سایت XML در بهینه‌سازی Crawl Budget عبارت است از:

•  افزایش سرعت ایندکس صفحات مهم
•  کاهش احتمال نادیده گرفته شدن صفحات کلیدی
•  کمک به شناسایی ساختار سایت برای گوگل

Sitemap با فهرست کردن دقیق URLهای مهم، فرآیند خزش و ایندکس صفحات ارزشمند را تسریع می‌بخشد و از نادیده گرفته شدن محتوای کلیدی جلوگیری می‌کند. ثبت آن در کنسول جست‌وجوی گوگل، ارتباط موثر با موتور جست‌وجو را تضمین می‌کند.

۳. رفع ارورهای ۴۰۴؛ جلوگیری از هدررفت بودجه خزش با مدیریت صفحات حذف‌شده

ارورهای ۴۰۴ نه‌تنها تجربه کاربری را خراب می‌کنند، بلکه ربات‌های گوگل را به سمت صفحات بی‌ارزش می‌فرستند. رفع این ارورها یا ریدایرکت آن‌ها به صفحات مرتبط، بودجه خزش را بهینه می‌کند.

اگر صفحه‌ای حذف شده ولی بک‌لینک دارد، آن را به نزدیک‌ترین صفحه مرتبط (مثلا دسته‌بندی محصول) ریدایرکت ۳۰۱ بدهید. جدول زیر خلاصه راهبردی رفع ارور ۴۰۴ است:

نوع صفحه	وضعیت	پیشنهاد	دلیل
حذف‌شده ولی مهم	حذف‌شده	ریدایرکت ۳۰۱	حفظ ارزش سئو و تجربه کاربری
بی‌ارزش و بی‌ترافیک	حذف‌شده	حذف و ثبت ۴۱۰	کاهش مصرف بودجه خزش و بهبود کیفیت سایت
حذف‌شده و لینک دارد	حذف‌شده	بازیابی یا ریدایرکت	حفظ مسیرهای ایندکس و جلوگیری از خطای ۴۰۴

پس از مدیریت وضعیت صفحات حذف‌شده، گام مهم بعدی، بهینه‌سازی ساختار کلی سایت و محتوای آن برای بهبود هرچه بیشتر سئو است. اطمینان حاصل کنید که صفحات مهم سایت به خوبی به یکدیگر لینک شده‌اند و محتوای باکیفیت و مرتبط با کلمات کلیدی هدف تولید می‌کنید. در ادامه تک‌تک این موارد را بررسی می‌کنیم.

۴. حذف صفحات بی‌ارزش؛ پاک‌سازی محتواهای ضعیف برای تمرکز خزش روی صفحات مهم

صفحات با محتوای تکراری، ضعیف یا بدون ترافیک، گوگل را سردرگم می‌کنند. حذف یا ترکیب این صفحات باعث می‌شود ربات‌ها روی صفحات با ارزش تمرکز کنند. اگر چند مقاله کوتاه با موضوع مشابه دارید، آن‌ها را در یک مقاله جامع ترکیب و صفحات قبلی را به آن ریدایرکت کنید.

۵. افزایش سرعت سایت؛ سرعت بالاتر = خزش بیشتر در زمان کمتر

گوگل محدودیت زمانی برای خزش سایت دارد. اگر صفحات شما سریع بارگذاری شوند، ربات قادر است صفحات بیشتری را در همان زمان بخزد. نکات سئو برای افزایش سرعت سایت عبارت است از:

• فعال‌سازی کش مرورگر
• کاهش حجم تصاویر
• استفاده از CDN
• بهینه‌سازی کدهای CSS و JS

چگونه افزایش سرعت سایت به بهینه‌سازی Crawl Budget کمک می‌کند؟

•  کاهش زمان بارگذاری = افزایش تعداد صفحات خزیده شده
• بهبود تجربه کاربری = افزایش رتبه در نتایج جست‌وجو
• کاهش نرخ خروج ربات گوگل به‌دلیل خطای زمان پاسخ

اگر از وردپرس استفاده می‌کنید، افزونه‌های متعددی برای بهینه‌سازی سرعت سایت وجود دارند که به شما در انجام این تنظیمات کمک می‌کنند. افزونه‌هایی مانند WP Rocket، LiteSpeed Cache و Perfmatters ابزارهای قدرتمندی برای فعال‌سازی کش، بهینه‌سازی تصاویر، فشرده‌سازی کدها و پیکربندی CDN ارائه می‌دهند. با استفاده از این افزونه‌ها و اعمال تنظیمات صحیح، می‌توانید سرعت سایت را به‌طور قابل توجهی افزایش داده و از مزایای آن در سئو و بودجه خزش بهره‌مند شوید.

۶. استفاده هوشمند از لینک‌دهی داخلی؛ هدایت ربات‌ها به صفحات مهم از طریق ساختار لینک‌سازی داخلی

ربات گوگل برای پیدا کردن صفحات جدید، از لینک‌های داخلی استفاده می‌کند. اگر ساختار لینک‌دهی شما به‌خوبی طراحی شده باشد، گوگل سریع‌تر و بهتر صفحات ارزشمند را می‌یابد.

در یک مقاله پربازدید، به صفحات دسته‌بندی یا محصولات مهم لینک دهید. از انکرتکست‌های هدفمند استفاده کنید، مثل: «مشاهده انواع ساندویچ پانل صنعتی»

۷. استفاده از تگ Noindex؛ جلوگیری از ایندکس شدن صفحات غیرضروری

اگر صفحاتی دارید که لازم نیست در نتایج جست‌وجو باشند، با تگ <meta name=”robots” content=”noindex”> از ایندکس شدنشان جلوگیری کنید. این کار باعث می‌شود گوگل تمرکز خود را روی صفحات ارزشمند بگذارد.

صفحه «قوانین و مقررات»، «حریم خصوصی»، «نتایج فیلتر» یا حتی برچسب‌های بی‌ارزش وبلاگ را Noindex کنید.

برای استفاده از noindex در وردپرس با Yoast SEO، به ویرایش صفحه رفته، تب «پیشرفته» را باز کرده و گزینه «آیا موتورهای جستجو باید این نوشته/برگه را در نتایج جستجو نشان دهند؟» را روی «خیر» تنظیم و ذخیره کنید. این کار تگ noindex را اعمال و از ایندکس شدن صفحه جلوگیری می‌کند.

چرا مدیریت Crawl Budget مهم است؟ خطرات از دست دادن منابع خزنده

تصور کنید گوگل یک تیم بازرسی خیلی سخت‌گیر دارد که هر ماه فقط چند ساعت برای بررسی سایت شما وقت می‌گذارد. این تیم، Crawl Budget شما است. اگر سایت‌تان مثل یک خانه به‌هم‌ریخته با کلی اتاق‌های در بسته و بی‌اهمیت باشد، این بازرس‌ها وقت و حوصله نمی‌کنند به اتاق‌های اصلی و ارزشمند شما برسند! در نتیجه، بهترین محتوا و جدیدترین محصولات‌ سایت از دید آن‌ها پنهان می‌ماند و هیچ‌وقت به بازدیدکننده‌ها نشان داده نمی‌شود.

از دست دادن Crawl Budget یعنی همین! یعنی گوگل منابع محدود خود را صرف خزش صفحات بی‌فایده می‌کند و فرصت ایندکس کردن محتوای مهم و سودآور شما را از دست می‌دهد. مثل این است که بهترین ویترین مغازه‌تان همیشه تاریک باشد و هیچ‌کس آن را نبیند. این موضوع نه‌تنها ترافیک ارگانیک شما را نابود می‌کند، بلکه کلیه زحمات تولید محتوای باکیفیت‌ را هم بی‌اثر می‌سازد. پس، مدیریت Crawl Budget فقط یک اصطلاح فنی نیست، بلکه کلید دیده شدن و موفقیت سایت شما در دنیای رقابتی گوگل است!

چطور با Google Search Console بودجه خزش سایت را پیگیری کنید؟

برای پیگیری Crawl Budget سایت با Google Search Console، مراحل زیر را دنبال کنید:

• ورود به Google Search Console: ابتدا وارد حساب Google Search Console خود شوید و سایت مورد نظرتان را انتخاب کنید.
• گزارش آمار خزش (Crawl Stats): از منوی سمت راست، به بخش تنظیمات (Settings) رفته و سپس روی آمار خزش (Crawl Stats) کلیک کنید. 
• بررسی روند خزش: در این گزارش، می‌توانید نموداری از تعداد درخواست‌های خزشی گوگل در طول زمان، میانگین زمان پاسخ و حجم دانلود شده توسط خزنده گوگل را مشاهده کنید. افزایش ناگهانی خطاها یا کاهش تعداد خزش نشانه‌ای از مشکلات Crawl Budget است.
• بخش خطاهای خزش (Crawl Errors): در منوی اصلی یا زیرمجموعه‌های گزارش‌های پوشش یا تجربه سایت، بخش خطاهای خزش (Crawl Errors) یا مشکلات خزش (Crawl Issues) را پیدا کنید. این بخش صفحاتی را نشان می‌دهد که گوگل در هنگام خزش با مشکل مواجه شده است. رفع این خطاها به بهبود Crawl Budget کمک می‌کند.
• بررسی آمار براساس نوع فایل: گزارش آمار خزش جزئیاتی در مورد خزش انواع مختلف فایل‌ها (HTML، CSS، JavaScript، تصاویر و غیره) ارائه می‌دهد. بررسی این آمار نشان می‌دهد که آیا گوگل در خزش منابع مهم سایت شما با مشکل مواجه است یا خیر؟!
• استفاده از ابزار URL Inspection: برای بررسی وضعیت ایندکس یک URL خاص و نحوه خزش آن توسط گوگل، می‌توانید از ابزار URL Inspection در بالای صفحه اصلی سرچ کنسول استفاده کنید. این ابزار اطلاعات مفیدی در مورد آخرین زمان خزش، وضعیت ایندکس و هرگونه مشکلی که گوگل در هنگام خزش با آن مواجه شده است، ارائه می‌دهد.

با بررسی منظم این گزارش‌ها و رفع مشکلات شناسایی شده، می‌توانید به درک بهتری از نحوه تعامل گوگل با سایت خود برسید و Crawl Budget آن را بهینه کنید. به یاد داشته باشید که هدف این است که گوگل قادر باشد به‎راحتی و به‌طور کامل مهم‌ترین صفحات سایت شما را بخزد و ایندکس کند.

با مدیریت Crawl Budget سایت خود را به صفحه اول گوگل بیاورید!

بودجه خزش، سهمیه روزانه گوگل برای بررسی صفحات سایت بوده مدیریت صحیح آن حیاتی است تا ربات‌های گوگل به‌جای صفحات کم‌اهمیت، محتوای ارزشمندتان را پیدا و ایندکس کنند. بهینه‌سازی نشدن بودجه خزش منجربه تاخیر در ایندکس مطالب جدید، نادیده گرفته شدن صفحات مهم و در نهایت کاهش ترافیک ارگانیک می‌شود. 

با استفاده از robots.txt، نقشه سایت XML، رفع ارورهای ۴۰۴، حذف صفحات بی‌ارزش، افزایش سرعت سایت، لینک‌دهی داخلی هوشمندانه و تگ noindex، می‌توانید این بودجه را بهینه کرده و اطمینان حاصل کنید که گوگل بهترین صفحات سایت شما را می‌بیند و رتبه‌بندی می‌کند. پیگیری این موضوع از طریق Google Search Console نیز برای شناسایی و رفع مشکلات احتمالی ضروری است. همچنین می توانید با دریافت خدمات سئو در مشهد مشکلات بودجه خزش سایت خود را برطرف کنید.